بارگاه حضرت عبدالعظیم از قدیم زیارتگاه مردم تهران و ری بوده و هست. هیچ زمانی از سال را نمی شود پیدا کرد که صحن آستان او خالی از زائر و جمعیت باشد. این روزها با وجود مترو و این همه بزرگراه زیارت این بارگاه بسیار راحت تر از روزهای گذشته است.

چطور برسیم

 مترو بهترین انتخاب

 در قدیم یکی از تفریح های مردم تهران این بود که با قطار دودی به حرم حضرت عبدالعظیم بروند اما انگار امروز این سرنوشت برای حضرت عبدالعظیم باقی است؛ چرا که این روزها مترو جای خود را به قطار دودی ها داده! بهترین گزینه برای رسیدن به شهر ری و حضرت عبدالعظیم همین مترو است. باید خود را به  یکی از ایستگاه های خط یک برسانید و سوار قطار شده و در ایستگاه شهر ری پیاده شوید.

یکی از همین ماشین دودی ها را در بیرون از ایستگاه مترو باقی گذاشته اند می توانید تماشا کنید و در کنارش عکس یادگاری بگیرید. از این ایستگاه و در بیرون پایانه ایستگاه متروی شهر ری می توانید با سه وسیله خود را به حضرت عبدالعظیم برسانید.

 تاکسی: از مترو تا حرم. هم می توانید با پرداخت 2 هزار تومان یک تاکسی درست بگیرید و هم می توانید سوار تاکسی های میدان شهر ری شوید و بعد از پرداخت 250 تومان در میدان پیاده شوید و از بخش قدیمی و بازار وارد حرم شوید.

 اتوبوس: در همین پایانه اتوبوس هم هست و می توانید با آنها را می شوید خطاهای 711 (پارکینگ شهر ری) و 719 (فلکه دوم دولت آباد) از نزدیکی حرم عبور می کنند و می توانید با پرداخت 50 تومان به حرم برسید.

خط 711 از ضلع شمالی حرم عبور می کند و می توانید همان جا پیاده شوید اما اگر سوار خط 719 شدید باید در میدان شهر ری یا به قول اهالی شهر ری میدان شابدالعظیم پیاده شوید و از بخش قدیمی و سمت بازار وارد حرم خواهید شد.

 پیاده روی: اگر هوا خوب است و حوصله پیاده روی دارید می توانید از اینیستگاه تا خود حضرت عبدالعظیم پیاده بروید. باید از خیابان فرمانداری راه بیفتید و به میدان شهدای شاملو برسید. بعد باید وارد بلوار شهید آوینی  شوید و بعد هم که حرم پیداست. این پیاده روی بیشتر از نیم ساعت وقت نمی گیرد.

 کجا برویم؟

 حرم در حرم

با آنکه شهر ری شهرت مذهبی اش را از امامزاده حضرت عبدالعظیم دارد، اما غیر از آن دو امامزاده دیگر هم در اینجا هست که چهار صحن از چهار سوی شمالی، جنوبی، شرقی و غربی این سعه بقعه را احاطه کرده اند. حالا که تا اینجا آمده اید باید به زیارت آنها هم رفت اما بهتر است که زیارت را از حضرت عبدالعظیم شروع کنید.

 حضرت عبدالعظیم: نسب این امامزاده به امام حسن مجتبی (علیه السلام) می رسد و از قدیم محبوب تهرانی ها بوده. اگر از ورودی شمالی وارد مجموعه شوید، آستان این امامزاده رودرروی شما قرار دارد. بنای نخستین این آستانه که در نیمه دوم قرن سوم هجری قمری ساخته شده و درگاه اصلی ورودی آن که در شمال مجموعه قرار دارد به فرمان پادشاهان آل بویه تکمیل و به مرور تکمیل و تعمیر شده است. به همین دلیل پس از زیارت، سر را بالا کنید و به تمام این تاریخ و زیبایی ها توجه کنید مخصوصا به کتیبه ها و تزیینات آجری آن، پس از زیارت می توانید به صحن همین امامزاده برگردید و روی فرش ها قرمز آن استراحت کنید.

 امامزاده حمزه: امامزاده حمزه در صحن شرقی حرم قرار دارد و بعد از حضرت عبدالعظیم راحت تر است که به زیارت این امامزاده بیایید این امامزاده از فرزندان امام موسی کاظم (علیه السلام) است و گفته می شود که این بارگاه قدیمی تر از آرامگاه حضرت عبدالعظیم است. اما بنای این مکان مقدس همچون بنای حضرت عبدالعظیم به مرور مرمت و تکمیل شده است. به اینجا که رسیدید می توانید به مقبره ناصرالدین شاه هم سری بزنید.

 امامزاده طاهر: حرم امامزاده طاهر در ضلع جنوبی صحن قرار دارد که با کاشی کاری های دوران قاجار یکی از زیباترین نقاط این مجموعه زیارت گاهی است. جالب است که بدانید قبر این امامزاده که او را از نوادگان امام زین العابدین (علیه السلام) می دانند تا قرن ها ناشناخته بود و هنگام تعمیر قبرستان از روی سنگ قبر هویت آن مشخص شد. گفته می شود بقعه و ضریح امامزاده طاهر توسط ظل السلطان فرزند ناصرالدین شاه در عوض توسل به امامزاده طاهر و شفای دو چشمش انجام شد. اگر به زیارت امامزاده طاهر رفتید فاتحه ای هم روانه بزرگان از دست رفته فرهنگ و ادب کنید. سعید نفیسی با سنگ قبری ساده در گوشه صحن امام زاده طاهر قرار دارد و سنگ قبر مهدی سهیلی کنار کفشداری زنانه در صحن همین امامزاده است.

 باغ طوطی

 در غرب صحن امامزاده حضرت عبدالعظیم باغی وجود داشت که مردم از قدیم به آن باغ طوطی می گفتند، حتی هنوز هم که دیگر یک قبرستان تاریخی است. اگر به تاریخ علاقه دارید، به هیچ وجه تماشای آن را از دست ندهید.

 ستارخان، شیخ محمد خیابانی، قاآنی شیرازی، قائم مقام فراهانی، آیت الله کاشانی، علامه محمد قزوینی، حسینعلی میرزا نصرت السلطنه، بدیع الزمان فروانفر، طیب حاج رضایی، محمدعلی رزم آرا و بسیاری دیگری از کسانی که نامشان بارها در تاریخ تکرار شده، در اینجا دفن شده اند.

 سنگ قبر خشتی با حاشیه هایی سرخ رنگ متعلق به ستارخان، مشروطه خواه بزرگ ایرانی است.

باغ طوطی یکی از دنج ترین محل های حرم است. از حیاط زیبای این باغ می شود منظره کل حرم را دید.

 به همین خاطر شما هم می توانید مثل بسیاری از خانواده هایی که برای زیارت آمده اند، بعد از اتمام زیارت در اینجا کمی استراحت کنید.

 برج سلجوقی

 گر فرصت داشتید حتما به تماشای برج طفرل بروید که یکی از مهم ترین آثار تاریخی استان تهران است. نگهبان این برج آنقدر عاشق این برج است که تمام محوطه اطراف آن را پر از درخت و گل کرده است!

کجا بگردیم؟

 از حرم تا گورستان های تاریخی

 اگر فرصت دارید می توانید به بسیاری نقاط دیدنی در شهر ری سری بزنید. هر چند انتخاب زیادی دارید اما ما چند محلی که نزدیک بارگاه حضرت عبدالعظیم هستند را به شما توصیه می کنیم.

 کوچه آشتی کنان: اگر تمایلی به خرید ندارید و ترجیح می دهید گشتی در بافت و محله های قدیمی شهر ری بزنید، از در ضلع شرقی حرم حضرت عبدالعظیم خارج شوید و وارد محله شعرآباد شوید. از حرم تا آنجا ده دقیقه ای به شکل پیاده زمان می برد. کوچه های باریک این محله به کوچه های آشتی کنان معروفند. این کوچه ها آن قدر باریک و تنگ هستند که به ناچار آدم ها را با هم رو در رو می کند به عقیده مردم حضرت عبدالعظیم کوچه ای که آدم ها را با هم آشتی می دهد؛ انگار دیوارهای باریک رهگذرهای قدیمی را به سمت هم هل می دهند تا رودررو و چشم در چشم هم شوند و آنهایی که احتمالاً از همدیگر قهر کرده اند مجبور به آشتی شوند.

 امامزاده عبدالله: از میدان شهر ری چند دقیقه ای که به سمت شمال در خیابان فداییان اسلام پیاده روی کنید به امامزاده عبدالله می رسید. امامزاده ای که نسبش به امام زین العابدین علیه السلام می رسد. گورستان امامزاده عبدالله بیش از 300 مقبره دیرینه دارد و بزرگانی مثل استاد هوشنگ ظاهری، اسدالله افشار، عمادالمالک مهدوی و منصور شریف در آن دفن شده اند.

 ابن بابویه: از میدان شهر ری باید سوار تاکسی یا اتوبوس های دولت آباد شوید تا به امامزاده و گورستان ابن بابویه برسید. ابن بابویه  نخستین گورستان شهر ری و دومین گورستان تهران محسوب می شود و شیخ صدوق یا همان ابن بابویه در اینجا دفن شده. علاوه بر او بسیاری از مشهورترین چهره های ایران مانند سید محمد تنکابنی، مرحوم شیخ رجبعلی نکوگویان؛ معروف به خیاط، مرحوم علی اکبر دهخدا، تختی، سید حسین فاطمی، رحیم موذن زاده اردبیلی، میرزاده عشقی و ایرانی و شهدای 30 تیر در آنجا دفن هستند.

برج طغرل: اگر تا ابن بابویه آمده اید حیف است که  به برج طغرل سری نزنید. برج طغرل رو به روی آنجاست. درباره مبدأ ساخت آن اختلاف وجود دارد اما عده ای آن را آرامگاه طغرل بیک سلجوقی می دانند. به هر حال فرقی نمی کند. توصیه ما این است که حتما به آنجا بروید و زیر برج بایستید و بلند اسمی را صدا بزنید!

 ورودیه برج طغرل 500 تومان است و غیر از روزهای دوشنبه همه روزهای هفته برای بازدید باز است.

چه بخوریم؟

 کباب شابدوالعظیم!

 طعم کباب های معروف بازار عبدالعظیم را باید چشید. باغ طوطی نزدیک ترین محل در داخل صحن بزرگ است و از آنجا از هر کدام از فرعی های غربی که خارج شوید به بازار حرم و خوراکی فروشی های آن می رسید. همه فرعی های بازار حضرت عبدالعظیم پر است از کبابی هایی که قدیم اسم و رسمی برای خودشان داشتند.

 ممکن است تحمل گشت و گذار و خرید در این بازار که بوی کباب و ریحانش تمام بازار را پر کرده، سخت باشد. بنابراین بهتر است اول از همه طعم کباب های معروف بازار عبدالعظیم را بچشید. هنوز هم هستند کبابی هایی که ساختار قدیمی خود را حفظ کرده اند و پرسی از کبابی به مشتریان خود می دهند که هنوز لای نان سنگک با سماغ و ریحان هم زائری را به سمت خود می کشند. تقریباً تمام کبابی های اینجا غذای خوشمزه ای دارند اما کبابی حضرت در اول بازار که دکانش قدیمی است یک چیز دیگر است.

با این حال، اگر کسی هم باشد که قید نان و کباب و ریحان را می زند بهتر است به رستوران های ضلع شمالی حرم و اطراف متروی شهر ری برود تا از دیگر غذاهای حضرت عبدالعظیم که در رستوران های شهر و دیار خود نیز وجود دارد، بخورد.

چه بخریم؟

 از عقیق تا تسبیح

 بعد از خوردن غذا باید به فکر خرید سوغاتی بود و به بازار تاریخی حضرت عبدالعظیم که از بازارهای تاریخی است، سری زد. اینجا پر از مغازه های فروش تسبیح، انگشتر، انگشترهای عقیق، فیروزه، شرف شمس و تسبیح های قیمتی و زیورآلات نقره ای است که به قیمت های مختلف می توانید تهیه کنید.

 اگر هم خواستید می توانید ادویه، دارو و عرقیات گیاهی و همین طور سوهان را هم از همین جا بخرید. البته در سال های اخیر مغازه های فروش لباس و لوازم  خانگی هم در این بازار راه افتاده اند که مردم محل از آنها خرید می کنند. شما هم می توانید سراغ آنها بروید.

کجا بمانیم؟

هتل بی هتل

 بهترین انتخاب برای اقامت، زائرسراهای نزدیک حرم است. متاسفانه حضرت عبدالعظیم که در گذشته بهترین و بزرگ ترین کاروانسراهای جاده ابریشم را داشت و این روزها ماهانه پذیرای هشت تا 10 میلیون زائر است، اما هنوز از داشتن هتل محروم است. به همین دلیل زائران مجبورند شب ها را داخل مسافرخانه های اطراف حرم یا هتل های داخل تهران بگذرانند. با این وجود ضلع شمالی حرم حضرت عبدالعظیم  با ساخت و تجهیز پارک و بوستان هایی امکانات مناسب برای تشکیل کمپ و چادر مسافرتی زدن برای مسافران و زائران فراهم کرده است.

اگر معلم هستید و از قشر فرهنگی می توانید در مهمانپذیر فرهنگیان بمانید این مهمان سرا در خیابان فداییان اسلام قرار دارد.

ده نکته طلایی

آداب زیارت

حضور در آستان حضرت عبدالعظیم مانند تمام اماکن متبر آداب خود را دارد.

- خوابیدن شبانه در حرم و صحن های  آن ممنوع است.

- عکاسی با دوربین حرفه ای در داخل صحن ها فقط با دریافت مجوز امکان پذیر است.

- اگر در ماه های گرم به زیارت می روید حتما نظافت شخصی را رعایت کنید تا مزاحم دیگر زائران نشوید.

- هنگام زیارت حتما کفش های خود را به کفشداری تحویل دهید و مراقب شماره ای که کفشدار به شما می دهد باشید و آن را گم نکنید.

- اگر در حرم اشیایی گم کردید نباید نگران بود می توانید به بخش اشیای گم شده مراجعه کنید. مردم چیزهایی را که پیدا می کنند به آنجا تحویل می دهند.

- ساعت های پنج تا هشت بعدازظهر شلوغ ترین ساعت های خط یک متروی تهران است و بهتر است برنامه سفر را طوری تنظیم کنید که به شلوغی نخورید.

- مراقب کودکان باشید چون صحن و رواق های شبیه هم هستند و کودکان ممکن است به راحتی به راه اشتباه بروند.

- اگر در صحن ها غذا یا خوراکی می خورید، حتما زباله ها را در سطل آشغال بریزد و چیزی روی فرش ها باقی نگذارید.

- اگر به گورستان های تاریخی سری زدید، مراقب سنگ قبرهای فرسوده باشید تا به آنها آسیب نزنید.

- کوچه های باریک اطراف حرم بسیار شلوغ است و باید مراقب موتور سوارها در این کوچه ها بود.

ادامه دارد.